آلزایمر، اختلالی روانی با روند زوال عصبی است که بیش از هر بیماری دیگری سالمندی را به سوی ناتوانی و افسردگی میبرد. روند این بیماری در آغاز کند است اما به مرور شدت میگیرد. آلزایمر از شایعترین بیماریهای تحلیلبرنده مغز است که به تدریج حافظه، تفکر و توانایی انجام فعالیتهای روزمره را مختل میکند.
شیوع گسترده این بیماری که نه میتوان از آن جلوگیری کرد و نه درمانی هم برای آن پیشنهاد شده است، جامعه سالمند را بسیار تحت تاثیر قرار میدهد و البته نه تنها خود بیمار بلکه مراقبان و خانواده آنها هم از مشکلات سنگین این بیماری رنج میبرند.
دکتر قدسیه حکیمزاده متخصص روانشناسی بالینی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به ۲۱ سپتامبر روز جهانی آلزایمر، درباره ارتباط این بیماری با اختلالهای روانپزشکی شایع اظهار کرد: آلزایمر یک اختلال مغزی پیشرونده است که به آرامی مهارتهای حافظه و تفکر را از بین میبرد. هنگامی که فردی به آلزایمر مبتلا میشود، توانایی انجام کارهای ساده را از دست میدهد.
وی افزود: آلزایمر شایعترین دلیل زوال عقل یا همان دمانس است. در حال حاضر علم، درمان قطعی برای این اختلال پیدا نکرده است و راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد اما با تشخیص به موقع و مداخلات درمانی میتوان روند پیشرفت بیماری را به تعویق انداخت.
این متخصص روانشناسی بالینی گفت: در حال حاضر در دنیا در هر سه ثانیه یک نفر به بیماری آلزایمر و دمانس مبتلا میشود. در گروههای سنی بالاتر، درصد بیشتری تحت تاثیر بیماری آلزایمر قرار میگیرند.
وی بیان کرد: بعد از ۶۵ سالگی، شیوع آلزایمر هر پنج سال، دو برابر میشود. بیماری آلزایمر ۲ تا ۵ درصد اشخاص مسن را در بر میگیرد. همچنین ۵ درصد از جمعیت ۶۵ ساله و بالاتر از بیماری آلزایمر متوسط تا شدید و ۱۰ تا ۱۵ درصد سالمندان در همین گروه سنی از بیماری آلزایمر خفیف رنج میبرند.
حکیمزاده ادامه داد: نه تنها فرد مبتلا به آلزایمر از این بیماری رنج میبرد بلکه مراقبان و اعضای خانواده او نیز دچار مشکل میشوند. مراقبان فرد مبتلا به آلزایمر، مشکلات مالی و احساسی را بیشتر تجربه میکنند.
وی اضافه کرد: علاوه بر این، این بیماری بیش از هر بیماری دیگری موجب فقر سلامتی و ناتوانی میشود. بسیاری از بیماران آلزایمر دچار افسردگی میشوند؛ به ویژه در مراحل اولیه بیماری، افسردگی ممکن است ناشی از آگاهی فرد نسبت به کاهش تواناییهای ذهنی و تغییرات زندگی باشد.
این متخصص روانشناسی بالینی گفت: برخی مطالعهها نشان دادهاند که افسردگی مزمن ممکن است ریسک ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. همچنین، علائم افسردگی و آلزایمر در برخی موارد مشابه است و ممکن است تشخیص بیماری را پیچیده کند.
وی افزود: اضطراب نیز در بیماران آلزایمر شایع است و میتواند ناشی از سردرگمی و ناتوانی در درک محیط اطراف باشد. اضطراب میتواند کیفیت زندگی بیماران را کاهش دهد و روند بیماری را پیچیدهتر کند.
حکیمزاده گفت: اضطراب و افسردگی هر دو میتوانند موجب بدتر شدن علائم آلزایمر شوند. تغییرات شیمیایی و ساختاری مغز در بیماری آلزایمر ممکن است با اختلالهای خلقی مانند افسردگی و اضطراب مرتبط باشد.
وی بیان کرد: درمان افسردگی و اضطراب در بیماران آلزایمر اهمیت زیادی دارد و میتواند به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کند. با این توصیف، توجه ویژه به ابتلای سالمندان به این اختلال و مدیریت بیماری و عوامل زمینهساز و تشدیدکننده آن یک ضرورت بهداشتی است که توجه صاحبنظران بهداشت و درمان و پژوهشگران را به خود جلب کرده است.